door Charles Mattera – 23 maart 2011, Black belt magazine
Vertaald door: Marcel de Jong
10 Kenpo Wetten die Elke Kenpoka moet kennen
Al decennia lang staat kenpo in het Westen bekend als een van de meest effectieve en efficiënte vechtsporten die er bestaan, en al honderden jaren daarvoor genoot het een soortgelijke reputatie in Azië. Een groot deel van dat succes kan worden toegeschreven aan een reeks van vechtprincipes die is gedefinieerd en verfijnd tot een exacte wetenschap door de proefondervindelijke inspanningen van vele meesters. Dit artikel schetst 10 van die wetten ten behoeve van alle vechtkunst-beoefenaars die niet de mogelijkheid hebben om ze uit de eerste hand te ervaren.
Kenpo Wet # 1: De Cirkel en de Lijn
De eerste wet van de kenpo stelt dat als je tegenstander recht op je af komt stormen, je je voeten moet gebruiken om je lichaam langs een cirkelvormige baan te bewegen. Je zou ook moeten overwegen je armen in een cirkelvormig patroon te bewegen om de tegemoetkomende kracht af te buigen.
Wanneer je tegenstander aanvalt u op een cirkelvormige manier, moet je reageren met een snelle lineaire tegenaanval – je wapen gaat in een rechte lijn op zijn doel af. Net zoals de cirkel de lijn kan overwinnen, kan de lijn de cirkel overwinnen.
Kenpo Wet # 2: Sla eerst
Dit principe heeft verschillende betekenissen. Ten eerste betekent dit dat kenpo vooral een slaande/stotende vechtkunst is. Zeventig procent handen en dertig procent voeten is de klassieke verdeling, maar je kunt de verhouding veranderen al naar gelang de omstandigheden of je lichaamsbouw.
De tweede betekenis is dat als een confrontatie onvermijdelijk is-een inbreker klimt door je badkamer raam om 2 uur in de ochtend en hij begint met een honkbalknuppel te zwaaien-je dan niet moet wachten tot de agressor eerst aanvalt. Je moet ervoor zorgen hem eerst te raken met een voet, een vuist, een elleboog of knie. Je moet hem ook hard treffen en doorgaan totdat hij is uitgeschakeld.
Het kenpo curriculum omvat ook tal van grappling en werptechnieken, maar onderzoek heeft aangetoond dat ze in minder dan 25 procent van de ontmoetingen waarin beoefenaars zich hebben bevonden worden gebruikt, en ze zijn niet effectief tegen meerdere aanvallers. Omdat grappling vier keer zoveel kracht en energie gebruikt als slaan en stoten doet, wordt het beschouwd als een laatste redmiddel, alleen geschikt als je tegenstander door uw eerste en tweede lijn van verdediging dringt: respectievelijk je voeten en vuisten.
Kenpo Wet # 3: Meervoudig slaan
Kenpo is anders dan veel karate stijlen in die zin dat het je leert om als eerste toe te slaan en om vaak en snel achter elkaar te slaan – hoog, laag, recht in en langs een cirkelvormige baan. Het ontketenen van een regen van slagen maakt het moeilijk om iedere slag te combineren met een kiai (schreeuw).
Daarom moet je vooral niet bij elke klap een kiai geven; in feite betekent dat dat je overtollige energie besteedt.
Je eerste en tweede slagen zijn bedoeld om je tegenstander te verdoven, afleiden en vertragen. Je derde en, indien nodig, vierde slagen zijn de “powerstrikes”. Vergeet niet de kenpo stelregel: Zet eerst je tegenstander klaar, en schakel hem dan uit.
Kenpo Wet # 4: Doelen
Als je een gat in een muur zou moeten slaan, zou je dan liever een halve centimeter gipsplaat raken of een houten steunbalk van 5 centimeter dik? Het antwoord ligt voor de hand, en het is ook de reden waarom kenpo voorstanders graag ‘zachte’ doelen raken. Niemand brak ooit zijn knokkels op de slaap van een aanvaller, niemand heeft ooit zijn wreef gebroken bij een trap in het kruis van een aanvaller en niemand heeft ooit zijn hand op de keel van een tegenstander verwond.
In Japan wordt het makiwara bord gebruikt om de handen te harden, en in Thailand verharden Muay Thai vechters hun schenen door tegen bananenbomen te schoppen. Kenpo is anders in die zin dat het zich richt op de weg van de minste weerstand en zo min mogelijk pijn. Juist slagen gericht op de slaap, gezicht, neus, nek, solar plexus, maag, kruis en zwevende ribben zijn superieur aan gewoon in wilde weg op willekeurige delen van het lichaam van de agressor slaan.
Kenpo Wet # 5: Trappen
Kenpo’s uitgangspunt is om laag te schoppen is gebaseerd op logica. Een roundhouse kick en spinning omgekeerde halve maan trap naar het hoofd kan flashy en indrukwekkend zijn, maar dergelijke manoeuvres duren langer om uit te voeren, omdat je been tijd nodig heeft om bij het doel te komen als dat verder weg gelegen is.
Hoge trappen onthullen ook het kruis als doel voor de tegenstander. Omdat hoge trappen superieure balans en focus vergen, moet je je been technieken toch hoog oefenen. Maar voor zelfverdediging gebruiken we ze laag. Bovendien, lage trappen naar de benen, het uitvoeren van een aanval op de “pijlers” -kan de balans van je tegenstander verstoren en zijn been breken.
Kenpo Wet # 6: Geen Blok
Kenpo benadrukt economie van de beweging en de economie van de tijd. Vandaar dat haar “Geen-blok-principe” leert dat je om te voorkomen dat je getroffen wordt door een stoot of trap, je je lichaam uit de baan van de aanval moet bewegen. De meest geavanceerde verdediging die wordt onderwezen in de vechtkunst, werd misschien het best uitgedrukt door de oude Shaolin priester in de Kung Fu tv-serie: “Voorkom liever dan te controleren; controleer liever dan te blokkeren; blokkeer liever dan te slaan; sla liever dan pijn te doen; doe liever pijn dan te beschadigen; beschadig liever dan te doden—want ieder leven is kostbaar.”
Strategisch is een blok een verspilde beweging, omdat het je tegenstander er niet van weerhoudt om opnieuw aan te vallen, bijvoorbeeld met zijn andere arm. Het is veel beter om jezelf te verplaatsen uit de baan van de aanval en tegelijkertijd een tegenaanval te plaatsen.
Deze manier van vechten is echter voorbehouden aan bruine banden en hoger, omdat het een hoger niveau van vaardigheid vereist om dit te kunnen gebruiken en een aanzienlijke hoeveelheid ervaring in sparren om de neiging te voorkomen om aan de grond genageld te staan op het moment van een crisis.
Het geen-blok-principe betekent niet dat blokkeringen geen rol spelen in de strijd. Als je in een hoek zou staan zonder uitweg en een aanvaller heeft een knuppel, dan zul je die aanval moeten blokkeren. Dat is de reden waarom kenpo acht verschillende blokkeringen leert, samen met tientallen aanvallen, maar ze leiden allemaal tot dezelfde stelregel: Het beste blok van alles is helemaal geen blok.
Kenpo Wet # 7: Meegeven en ombuigen
Meegeven en ombuigen worden het best geïllustreerd door het symbool van yin en yang (zacht en hard). Wanneer je tegenstander je hard aanvalt, moet je tegenaanval zacht zijn. Als hij zwakker is dan jij of hij valt zacht aan, dan moet je hard tegenaanvallen om de confrontatie snel te beëindigen.
Aikido bevat vele technieken die berusten op hetzelfde principe van meegeven en ombuigen. In de meeste karate systemen, echter, is het blokkeren extreem hard zodat niet alleen de aanvaller, maar ook de verdediger verwond kan raken. Grotendeels gaat kenpo niet mee in dit adagium “elk blok is een slag”. In plaats daarvan leert kenpo zacht te blokkeren en hard te slaan.
Ombuigen is ook van het grootste belang. Vele vechtkunsten leren hun beoefenaars om een neerwaarts blok gebruiken om een voorwaartse trap te stoppen, wat resulteert in de hamervuist van de verdediger die hard de wreef of scheen van de aanvaller raakt. De impact daarvan kan de blokkerende hand of arm makkelijk breken. Kenpo leert dat het beter is om het been van je tegenstander te pareren en hem een draai mee te geven waardoor hij uit balans raakt, alvorens een harde tegenaanval in te zetten.
Kenpo Wet # 8: Mobiliteit
Mobiliteit is het kenpo principe dat het makkelijkst te begrijpen is. Een bewegend doel is immers moeilijker te raken dan een stilstaand doel. Hoe eenvoudig dat ook klinkt, er zijn veel vechtkunst beoefenaars die dit principe niet toepassen.
Kenpo leert dat er drie soorten vechters zijn: het standbeeld, heeft weinig mobiliteit en zal niet terugtrekken; de renner, die je moet achtervolgen in de ring; en de stoomwals, die blijft gewoon recht op je afkomen. Als je een van deze bent, wees voorzichtig, want je bent voorspelbaar en kan dus worden verslagen. Om middelmatigheid te overstijgen, moet je de types afwisselen en wat er ook gebeurt, blijf in beweging. Als je houding goed is net als je beweging, zal je in staat zijn om jezelf in een superieure positie ten opzichte van je tegenstander te zetten.
Kenpo Wet # 9: Flexibiliteit
De wet van flexibiliteit is de wet van de overleving. Kenpo is uniek in die zin dat het zich aanpast aan uw bouw, persoonlijkheid en geest. Als je 1 meter 50 lang bent, heeft het weinig zin om je te concentreren op trappen terwijl je grootste troeven mobiliteit en snelheid zijn. Als je een vrouw bent van 50 kilo, heeft het weinig zin om te worstelen met een aanvaller van 120 kilo. De oude kenpo meesters toonden hun wijsheid toen ze verklaarden dat in een gevecht voor je leven, je moet gebruiken wat je het beste kan en de heiligheid van de stijl moet vergeten. Iedere beoefenaar heeft verschillende attributen die hem of haar effectief kunnen maken.
Een groot persoon met lange benen kan een voordeel met schoppen hebben; een korte persoon kan een voordeel met zijn handen hebben; en een zware persoon kan een voordeel hebben bij het worstelen. Volgens de wet van flexibiliteit kunnen ze allemaal hun eigen repertoire van technieken ontwikkelen vanuit kenpo.
Kenpo Wet # 10: De Geest van de strijder
Het laatste principe van kenpo bestaat uit twee essentiële componenten: de interne en externe. Een hondsdolle hond kan een geduchte bedreiging vormen, maar heeft slechts de externe component van de geest van de krijger. Binnenin is het dier niet in staat om te denken. Om de complete geest van de krijger te hebben, moet je woest zijn aan de buitenkant, maar kalm en rustig van binnen.
Samurai krijgers zeiden altijd dat het elke dag een mooie dag is om te sterven. Dat betekende niet dat zij de dood wensten. Integendeel, ze wilden het leven behouden, vooral dat van henzelf. Maar ze wisten dat als ze zouden gaan vechten met angst in hun hart, ze konden sterven of ernstig letsel oplopen. Ze wisten dat alleen door de dood te omarmen en te accepterenze zich volledig konden richten op de fysieke taak die moest worden volbracht: het verslaan van de vijand.
Je kiai, gezichtsuitdrukkingen, standen en verdedigende houding moeten allemaal samenwerken. Volgens het principe van yin en yang, moet je hard van buiten en zacht van binnen zijn. Als je de principes op deze manier gebruikt, kan strijdersgeest belangrijker zijn dan fysieke vaardigheid.
De Kenpo Wetten opvolgen
Misschien is de beste manier om de 10 wetten van kenpo in praktijk te brengen, eraan te denken alsof het toetsen zijn die de deuren van het hoger onderwijs kunnen openen. Vergeet niet dat ze geen heilig geschift vormen, want er zijn uitzonderingen op elke regel.
In de 35 jaar dat ik kenpo beoefen, heb ik slechts één negatieve kant aan de 10 wetten ontdekt: Een enkel leven is niet genoeg om er alles over te leren wat er geleerd kan worden. Ongetwijfeld zouden veel vechtkunst beoefenaars dat juist als een positief punt zien.
Disclaimer:
De standpunten die hierboven worden ingenomen, zijn die van de schrijver van het artikel. Hoewel ik het artikel uiteraard waardevol vind (anders had ik het niet vertaald en geplaatst), wil dat niet zeggen dat ik het met iedere stelling 100% eens ben. MdJ
In gesprek met leerlingen en instructeurs uit onze en andere Kenpo scholen wordt vaak gevraagd hoe bepaalde technieken precies “horen”. Het antwoord is dat er niet één manier is waarop het hoort.
Oorspronkelijk geplaatst op de website: “
