door Marcel de Jong, Katsudo Kenpo
Onder de diverse stijlen in de vechtkunst zijn er die geen technieken kennen zoals wij dat wel hebben. Er zijn er ook die slechts een beperkt aantal technieken hebben en er zijn er die duizenden technieken kennen. In dit artikel zal ik beschrijven waarom ik van mening ben dat ons systeem, met zijn 154 zelfverdedigingstechnieken, een goed systeem is dat, mits het wordt gebruikt zoals het bedoeld is, een adequaat gereedschap vormt om te leren jezelf te verdedigen.
Wat is een zelfverdedigingstechniek
Laat ik beginnen met te definiëren wat ik onder een techniek versta. Een techniek is voor mij een vastgelegd aantal bewegingen die tesamen een mogelijke manier van zelfverdediging vormen tegen een bij die techniek behorende aanval, waarvan aannemelijk is dat we die in het echte leven zouden kunnen tegenkomen.
Of zoals Doreen Cogliandro het eens tijdens een seminar zei: “A self defense technique is a possible defense against a probable attack”.
De bedoeling ervan is voorbeelden te geven van de manieren waarop op bepaalde aanvallen gereageerd kan worden. Iedere techniek is gebaseerd op bepaalde concepten en maakt gebruik van principes. Een voorbeeld van een concept is bijvoorbeeld “attack the attack”. Dat betekent dat je niet alleen blokkeert om te voorkomen dat je geraakt wordt, maar dat je ook blokkeert om het wapen uit te schakelen voor verder gebruik. Een voorbeeld van een principe is “marriage of gravity” hetgeen betekent dat meer kracht in een beweging kan worden gebracht als gebruik wordt gemaakt van de zwaartekracht om de betreffende beweging kracht bij te zetten.
De bedoeling van de technieken is naast het aangeven van een mogelijke reactie, te leren deze concepten en principes toe te passen, niet alleen in de specifieke situatie van deze techniek, maar ook in alle andere situaties waarin deze concepten of principes van pas kunnen komen.
Wel of geen technieken in een systeem
Allereerst wil ik het verschil bespreken tussen de stijlen die in het geheel geen vastgelegde technieken kennen, en de stijlen die dat wel hebben. Ik ben van mening dat een stijl zonder technieken de structuur mist die de gebruikers van het systeem nodig hebben om ze een doel te geven. In een systeem zonder vastgelegde technieken is minder helder wat je precies moet doen om in de ogen van de instructeurs de vorderingen te maken waarmee je verder komt.
Betekent dat, dat je zonder technieken niet kunt leren jezelf te verdedigen? Geenszins. Alleen het vergt meer doorzettingsvermogen om te volharden in een trainingsmethode waarvan onbekend is waar de mijlpalen staan, dan dat het geval is met helder gedefinieerde tussendoelstellingen. Voor de bijzonder getalenteerden onder ons is dat geen probleem. Ook zonder dat precies bekend is wat je moet doen voor de volgende promotie is de training vol te houden als die promoties (of andere blijken van waardering voor wat je presteert) maar vaak genoeg voorkomen.
Voor minder getalenteerden echter, die bij wijze van spreken wel 2 jaar moeten trainen voordat ze op een niveau komen dat een gele band zou rechtvaardigen, is dit slechts vol te houden als ze voortdurend op de hoogte zijn van hun eigen vorderingen.
Stel je eens voor een hardloopwedstrijd te organiseren voor marathonlopers (dus 42 kilometer kunnen ze allemaal halen) over een afstand tussen de 10 en 40 kilometer. De exacte afstand waarover de wedstrijd gaat, merk je vanzelf als je na een bocht ineens een finishlijn ziet. Ik denk dat zelfs de meest geroutineerde marathonloper kapot gaat als hij bij 10 kilometer niet weet of de finish na de volgende bocht zal liggen, of pas over 30 kilometer.
Ik vergelijk een vechtkunst zonder technieken met een hardloopwedstrijd waarvan de afstand van te voren niet bekend is. Je weet nooit wanneer je er zult zijn, of wanneer je op de helft bent, of bijna aan de finish.
Ons systeem met zelfverdedigingstechnieken zorgt ervoor dat de getalenteerden kunnen excelleren, terwijl ook de minder getalenteerden het beste uit zichzelf tevoorschijn kunnen halen. Vaak blijken degenen die bij aanvang minder getalenteerd leken en die in een systeem zonder structuur zouden zijn gesneuveld, later toch tot de top te kunnen behoren. Het zou zonde geweest zijn als we deze mensen allemaal zouden zijn kwijtgeraakt door het ontbreken van structuur.
Vechtkunst beoefenaars in systemen zonder technieken werpen tegen dat de vastgelegde technieken leiden tot vechters die vastgeroest zitten in hun technieken en die daardoor niet kunnen reageren op onverwachte situaties. Daarnaast zien we nog wel eens mensen gepromoveerd worden om de simpele reden dat ze de technieken die voor het betreffende niveau staan kennen, zonder dat getoetst wordt of die mensen ook in staat zijn om de principes en concepten die in deze technieken vertegenwoordigd zijn, kunnen toepassen. Hoewel dit reële valkuilen van het systeem zijn, wil ik er het volgende over opmerken.
Vergelijk het met het leren van een taal. Je kunt een Frans woordenboek uit je hoofd leren, maar dat betekent nog niet dat je ook Frans kunt spreken. Leer er een grammaticaboek bij, en dan kun je het nog niet. Je kent nu de basics (de woorden) en je kent de concepten en principes (grammatica) maar je leert ze pas toepassen als je dat ook daadwerkelijk gaat oefenen.
Het systeem van de beschreven technieken vormt ons woordenboek en grammaticaboek ineen. Alles wat je moet weten staat erin, maar je leert uitsluitend het te gebruiken door te oefenen. En dan bedoel ik met oefenen niet het eindeloos herlezen of van buiten leren van het woordenboek, maar het voeren van conversaties met andere mensen.
Met andere woorden, als je training beperkt is tot het repeteren van de technieken en het memoriseren van de concepten en principes, gebruik je het systeem niet waar voor bedoeld is. Ik bedoel te zeggen dat de kritiek op het hebben van technieken zich in feite niet richt tegen het systeem, maar tegen het verkeerde gebruik ervan. Als je in de doe het zelf winkel de duurste hamer koopt die voorhanden is, maar je houdt hem achterstevoren vast, dan sla je er geen spijker mee in een pakje boter. Dat betekent echter niet dat het geen goede hamer is.
Zo geldt dat naar mijn mening ook voor ons systeem van technieken. Gebruik de technieken als voorbeelden van hoe je je zou kunnen verdedigen in een bepaalde situatie. Leer de concepten en principes en pas die vervolgens toe in andere situaties. Dan blijven slechts de voordelen van een gestructureerd systeem over, zonder dat we in de valkuil van het verkeerde gebruik vallen.
Hoeveel technieken?
Iedere mens heeft slechts twee handen en twee voeten, zodat het aantal mogelijke bewegingen met die ledematen beperkt is. Daarom hebben we ook geen 200 verschillende blokkeringen en slagen nodig, en is het aantal basics dat we nodig hebben ook beperkt. Het aantal combinaties van basics daarentegen, is vrijwel ongelimiteerd. De vraag is of wij een systeem moeten ambiëren waarin alle mogelijke oplossingen, voor alle mogelijke aanvallen, zijn opgenomen. Aangezien het aantal combinaties oneindig is, is dit feitelijk onmogelijk.
Tot zover is het dus duidelijk. Er bestaat geen systeem waarin alle mogelijke oplossingen voor alle mogelijke aanvallen aanwezig zijn.
Overigens zou een poging tot het beschrijven van alle antwoorden en het memoriseren ervan tot onoverkomelijke problemen leiden, omdat we dan tijdens een aanval onmiddellijk een keuze zouden moeten maken tussen al die honderden technieken, hetgeen meer tijd zou kosten dan we doorgaans beschikbaar hebben voordat we worden geraakt.
Nog een probleem hierbij is dat iedere mens zijn tijd slechts eenmaal kan besteden. En er is een verschil tussen het stampen van technieken in je hoofd (en ze onthouden) en het leren deze technieken te gebruiken en te improviseren. Dus, als we al onze tijd nodig hebben om technieken te leren en onthouden, houden we geen tijd over om de toepassing ervan ons eigen te maken.
Ik denk dat we veilig kunnen stellen dat om de hiervoor genoemde redenen, 1000 zelfverdedigingstechnieken te veel is.
Betekent dat dat niemand ooit zal kunnen leren te vechten met een systeem waarin zich 1000 zelfverdedigingstechnieken bevinden? Nee, dat betekent het zeer zeker niet. Maar de gemiddelde resultaten voor vechtkunststudenten die willen leren zich te verdedigen, zullen niet zo goed zijn als ze hadden kunnen zijn.
Aan de andere kant kan het aantal technieken ook te laag zijn.
Laten we ook dit weer vergelijken met het leren van een taal. Als ik 10 nieuwe Franse woorden zou willen leren, kan ik 20 zinnen nemen, ieder met één nieuw woord erin, zodat ieder nieuw woord twee keer voorkomt. Of ik neem één zin, waarin alle nieuwe woorden voorkomen.
Bij die laatste methode zou de dichtheid aan nieuwe kennis zo hoog zijn, dat mijn brein dit niet kan vasthouden. Dus na verscheidene lessen besteed te hebben aan het leren van die ene zin, ken ik nog steeds de nieuwe woorden niet, laat staan dat ik ze zou kunnen gebruiken.
De eerste methode daarentegen, met slechts één nieuw woord in iedere zin, zou me ieder woorden veel sneller leren, en zou me bovendien twee mogelijke toepassingen van het woorden aanreiken, zodat ik ook sneller leer hoe deze nieuwe woorden zijn toe te passen.
In Kenpo hebben we zoals al aangegeven een bepaalde hoeveelheid basics, concepten en principes die we moeten leren om te kunnen vechten. Het zal een ieder duidelijk zijn dat als we alle basics in 1 techniek zouden proppen, dat niet zou werken. Als we, laten we zeggen, 10 technieken zouden gebruiken om alle kennis in te proppen, ben ik nog steeds van mening dat het niet zou werken, en ik denk dat iedere vechtkunstenaar dat met me eens zal zijn.
We kunnen dus veilig stellen dat 10 technieken niet genoeg is.
Betekent dat dat niemand ooit zal kunnen leren te vechten met een systeem waarin maar 10 zelfverdedigingstechnieken zitten? Nee, dat betekent het zeer zeker niet. Maar de gemiddelde resultaten voor vechtkunststudenten die willen leren zich te verdedigen, zullen niet zo goed zijn als ze hadden kunnen zijn.
De conclusie is dat er hoogst waarschijnlijk een bepaalde hoeveelheid technieken is dat de beste resultaten zal geven voor wat betreft het overbrengen van alle basics, concepten en principes, en dat dat aantal ergens tussen 10 en 1000 zal liggen.
Meer technieken betekent derhalve niet per definitie een beter systeem, en het feit (of de aanname) dat alle informatie in de spaarzame technieken zit die een systeem rijk is, betekent niet dat dat system een effectief en efficient leer-instrument is, of dat het studenten zal produceren die begrijpen hoe ze moeten vechten, en dat ook in de praktijk kunnen brengen.
Naar mijn bescheiden mening zijn de 154 technieken die ons systeem bevat, een mooi optimum waarmee we veel mensen de beginselen van de vechtkunst kunnen bijbrengen. Systemen waarvan het bestaan mij bekend is waar gewerkt wordt met 55 technieken in totaal zijn mij dan ook te beperkt, en systemen met 600 technieken te uitgebreid, maar de beoefenaren van deze systemen zullen er ongetwijfeld een andere mening op na houden.
Zijn alle technieken even goed?
Nee, niet alle technieken zijn even goed. Er zitten juwelen tussen, maar ook technieken die volstrekt niet werkzaam zijn. Waarom trainen we ze dan toch allemaal, zul je je afvragen. De reden daarvan is erin gelegen dat zowel de juwelen als de minder toepasbare technieken niet voor iedere persoon dezelfden zijn. Wat voor mij werkt hoeft voor jou niet te werken en andersom, en je kunt er pas achter komen welke techniek voor jou wel of niet werkt, als je ze eerst allemaal leert.
Als ik een aantal technieken die mij minder liggen zou schrappen, en ik zou dan ook in die technieken geen les meer geven, dan zou ik mijn studenten de mogelijkheid ontnemen om nu juist van die technieken, die misschien voor hen wel de juwelen zijn, kennis te nemen. Verder verschuift met de tijd ook voor mijzelf nog welke technieken wel en niet als juwelen kunnen worden aangemerkt. Ik heb vroeger technieken vervloekt (en die waren zeker voor doorhaling in aanmerking gekomen) die nu tot mijn juwelen behoren.
Masterkey technieken
Zoals uit het voorgaande al is gebleken, wordt ieder concept, ieder principe, langs meerdere wegen aan je aangeboden, zodat er voor een ieder wel een goed functionerend model is waarin een bepaald concept aan de orde wordt gesteld. Het systeem kent dan ook weliswaar 154 technieken, maar het is mogelijk om groepen van technieken aan te wijzen die hetzelfde concept op verschillende manieren aanreiken waardoor deze concepten ook op verschillende situaties toepasbaar worden. De concepten die aan die groepering ten grondslag liggen zijn te zien als zogenaamde “masterkeys”. Deze masterkeys zijn in die zin universeel dat ze in meerdere (maar niet alle) situaties kunnen worden toegepast, zoals een masterkey op meerdere sloten in een gebouw past.
De hieronder opgenomen lijst van technieken die ieder een masterkey vertegenwoordigen, heb ik ooit eens ergens op het internet gevonden, onbevestigde bronnen vertellen dat de lijst is opgesteld door Dennis Conatser. Het is een lijst van 10 technieken, en alle overige technieken zijn variaties van die 10 technieken.
Deze lijst van 10 masterkeytechnieken is:
THUNDERING HAMMERS
FIVE SWORDS
LONE KIMONO
INTELLECTUAL DEPARTURE
SHIELDING HAMMER
REPEATING MACE
LOCKED WING
THRUSTING SALUTE
PARTING WINGS
HOOKING WINGS
De lijst van variaties op deze 10 technieken is hieronder opgenomen. Door de overeenkomsten tussen deze technieken te onderzoeken en uit te proberen, kun je jezelf trainen in het zien van de overeenkomsten tussen verschillende technieken. Het brengt het aantal keuze mogelijkheden dat voor handen is op het moment van een plotselinge aanval kleiner, waardoor sneller gereageerd kan worden. Houdt er echter wel terdege rekening mee dat dit slechts één onderverdeling van het systeem is, maar dat er vele andere onderverdelingen mogelijk zijn. De sterretjes achter een technieknaam geven aan dat de betreffende techniek in meerdere categorieën kan worden ondergebracht.
| THUNDERING HAMMERS 32 Sleeper Dance of Death Grasping Eagles Unwinding Pendulum Dance of Darkness *** Attacking Mace Flashing Wings Darting Mace Crossing Talons Desperate Falcons Circling Fans *** Leaping Crane Gathering Clouds Circling the Horizon Piercing Lance Taming the Mace Shield and Mace ‑ Advanced Back Breaker Kneel of Compulsion Brushing the Storm Escape from the Storm Flashing Mace Glancing Salute Clipping the Storm Glancing Lance Ram and the Eagle Returning Storm Grasp of Death Gift of Destruction Gift in Return Gift of Destiny Broken Gift FIVE SWORDS 46 |
LONE KIMONO: 9 Twin Kimono Clutching Feathers Locking Horns Captured Leaves Entangled Wing Snapping Twig Raking Mace Obscure Sword Falcons of Force INTELLECTUAL DEPARTURE: 4 SHIELDING HAMMER: 20 REPEATING MACE: 8 LOCKED WING: 1 THRUSTING SALUTE: 2 PARTING WINGS: 24 HOOKING WINGS: 4 |